Monday, October 27, 2008

PAGPILI, PAGTAWAG,

Mga Layon:
1. Isalaysay ang pagtawag, ang pagkapili, at mga pangako ng Diyos kay Abraham.
2. Ipaalam ang layunin ng Diyos kay Abraham at sa kanyang Lahi.
3. Ipaunawa ang kahalagahan ng layunin ng Diyos kay Abraham para sa lahat ng tao.


I. ANG PAGPILI AT PAGTAWAG KAY ABRAHAM
Genesis 12:1-7

v1Sinabi ni Yahweh kay Abram, "Lisanin mo ang iyong bayan, ang tahanan ng iyong ama at mga kamag-anak, at pumunta ka sa bayang ituturo ko sa iyo. v2Pararamihin ko ang iyong mga anak at apo at gagawin ko silang isang malaking bansa. Pagpapalain kita, at gagawin kong dakila ang iyong pangalan at ikaw ay magiging pagpapala sa marami.
v3Ang sa iyo'y magpapala ay aking pagpapalain,
at ang sa iyo'y sumumpa ay aking susumpain;
sa pamamagitan mo, lahat ng mga bansa sa daigdig ay aking pagpapalain."
v4Sumunod nga si Abram sa utos ni Yahweh; nilisan niya ang Haran noong siya'y pitumpu't limang taon. Sumama sa kanya si Lot. v5Isinama ni Abram ang kanyang asawang si Sarai at si Lot na pamangkin niya. Dinala niyang lahat ang kanyang mga alipin at mga kayamanang naipon nila sa Haran. Pagkatapos nito'y nagtungo sila sa Canaan.
Pagdating nila roon, v6nagtuloy si Abram sa isang banal na lugar sa Shekem, sa malaking puno ng Moreh. Noo'y naroon pa ang mga Cananeo. v7Nagpakita kay Abram si Yahweh na nagsabi sa kanya, "Ito ang lupaing ibibigay ko sa iyong lahi." At nagtayo si Abram ng altar para kay Yahweh na nagpakita sa kanya.
(MBB 2nd Ed.)

v1Kinuna ni Yahweh ken ni Abram, "Panawam ti pagiliam, dagiti kabagiam ken amam ket inka iti daga nga ipakitakto kenka. v2Paraburankanto iti adu nga annak ken appoko ket agbalindanto a dakkel a pagilian. Bendisionankanto ket agdinamagto ti naganmo tapno mausar ti naganmo a pagbendision.
v3"Bendisionakto dagiti mangbendision kenka,
ngem ilunodkonto dagiti mangilunod kenka.
Dawatento dagiti amin a nasion ditoy daga a bendisionak ida a kas iti panangbendisionko kenka."
v4Tinungpal ni Abram ti bilin ni Yahweh ket pimmanaw idiay Haran idi agtawen iti pitopulo ket lima. v5Inkuyogna ni Sarai nga asawana ken ni Lot a kaanakanna. Intugotna ti amin a sanikua a naurnongna ken amin a nagbalin a tagabuna idiay Haran ket nagluasda a napan iti daga ti Canaan.
Idi dumtengda idiay Canaan, v6sinursor ni Abram ti daga agingga a dimmanon idiay Sikem nga ayan ti kayo a lugo ti More. (Kadagidi a tiempo, agnanaed pay laeng dagiti Cananeo iti dayta a daga.) v7Nagparang ni Yahweh ken ni Abram ket kinunana kenkuana, "Daytoy ti daga nga itedko kadagiti kaputotam." Nangbangon sadiay ni Abram iti altar nga agpaay ken ni Yahweh a nagparang kenkuana. (TBNDB)


II. BAKIT KAILANGAN UMALIS SI ABRAM SA KANYANG BAYAN?
Joshua 24:2-4

v2Sinabi niya, "Ito ang ipinapasabi sa inyo ni Yahweh, ang Diyos ng Israel: 'Noong una, ang inyong mga ninuno ay nanirahan sa kabila ng Ilog Eufrates. Isa sa mga ito si Terah na ama ni Abraham at ni Nahor. Sumamba sila sa mga diyus-diyosan. v3Tinawag ko si Abraham buhat sa lupaing iyon at dinala ko siya at pinatnubayan sa buong lupain ng Canaan. Pinarami ko ang lahing nagmula sa kanya. Ibinigay ko sa kanya si Isaac, v4at kay Isaac ay ibinigay ko si Jacob at si Esau. Ibinigay ko kay Esau ang kaburulan ng Seir bilang bahagi niya. Ngunit si Jacob at ang kanyang mga anak ay nagpunta sa Egipto. (MBB 2nd ed.)

v2Kinuna ni Josue kadagiti amin a tattao, "Daytoy ti kuna ti Apo a Dios ti Israel: 'Idi un-unana nga aldaw, nagnaed dagidi kapuonanyo iti ballasiw ti karayan Eufrates ket nagdaydayawda kadagiti didiosen. Maysa kadakuada ni Tera nga ama da Abraham ken Nahor. v3Innalak ni Abraham a kapuonanyo iti ballasiw ti karayan ket impanko iti daga ti Canaan. Inikkak iti adu a kaputotan. Intedko kenkuana ni Isaac. v4Intedko met ken ni Isaac da Jacob ken Esau. Intedko ken ni Esau ti katurturodan ti Edom ngem napan ni Jacob ken dagiti annakna idiay Egipto.
(TBNDB)


III. ANO ANG MISYON IBINIGAY NG DIYOS KAY ABRAHAM
AT SA KANYANG LAHI?
Genesis 18:17:19

v17Sinabi ni Yahweh, "Hindi ko dapat ilihim kay Abraham ang aking gagawin, v18sapagkat pinili ko siya upang maging ama ng isang malaki at makapangyarihang bansa. Sa pamamagitan niya, ang lahat ng mga bansa sa daigdig ay aking pagpapalain. v19Pinili ko si Abraham upang turuan niya ang kanyang lahi na sumunod sa aking mga utos, sa pamamagitan ng paggawa ng matuwid at pagpapairal ng katarungan. Kapag nangyari iyon, tutuparin ko ang aking pangako sa kanya." (MBB 2nd ed.)

v17Kinuna ni Yahweh, "Diak ilimed ken ni Abraham ti panggepko nga aramiden. v18Agbalinto dagiti kaputotanna a naindaklan ken nabileg a nasion. Agdawatto dagiti amin a nasion ti lubong a bendisionak ida a kas iti panangbendisionko kenkuana. v19Pinilik ni Abraham tapno ibilinna kadagiti lallaki nga annakna ken dagiti kaputotanna a tungpalendak ket agaramidda iti naimbag ken nalinteg. No aramidenda daytoy, aramidek dagiti amin nga inkarik nga agpaay kenkuana."
(TBNDB)

* LAYUNIN NI YAHWEH SA PAGPILI KAY ABRAHAM
1. Upang maging ama ng isang Malaki at Makapangyarihang Bansa. (v.18)
2. Sa pamamagitan niya, ang lahat ng mga Bansa sa daigdig ay aking Pagpapalain. (18)
3. Upang turuan niya ang kanyang lahi na sumunod sa utos ng Panginoong Yahweh,
a. sa pamamagitan ng paggawa ng matuwid at
b. pagpapairal ng katarungan. (v.19)


IV. ANO ANG GINAWA NG DIYOS SA KANYANG PANGAKO KAY ABRAHAM
Genesis 15:5-21

v5Dinala siya ni Yahweh sa labas at sinabi sa kanya, "Tumingin ka sa langit at masdan mo ang mga bituin! Mabibilang mo ba iyan? Ganyan karami ang magiging lahi mo." v6Si Abram ay sumampalataya kay Yahweh, at dahil dito, siya'y itinuring ni Yahweh bilang isang taong matuwid.
v7Sinabi pa ni Yahweh kay Abram, "Ako ang kumuha sa iyo sa bayan ng Ur ng Caldea upang ibigay sa iyo ang lupaing ito."
v8Itinanong naman ni Abram, "Panginoong Yahweh, paano ko malalamang ito'y magiging akin?"
v9Sinabi sa kanya, "Dalhan mo ako ng isang baka, isang babaing kambing, at isang tupa, bawat isa'y tatlong taon ang gulang. Magdala ka rin ng isang kalapati at isang batu-bato." v10Dinala nga ni Abram ang lahat ng iyon at biniyak ang bawat isa maliban sa mga ibon. Inihanay niyang magkakapatong ang pinaghating hayop. v11Bumaba ang mga buwitre upang kainin ang mga ito, ngunit itinaboy sila ni Abram.
v12Nang lumulubog na ang araw, nakatulog nang mahimbing si Abram, at nilukuban siya ng isang nakakapangilabot na kadiliman. v13Sinabi ni Yahweh, "Ang iyong mga anak at apo ay mangingibang-bayan at magiging alipin doon sa loob ng 400 taon. v14Ngunit paparusahan ko ang bansang aalipin sa kanila, at pag-alis nila roon ay marami silang kayamanang madadala. v15Pahahabain ko ang iyong buhay; mamamatay at ililibing kang payapa. v16Daraan muna ang apat na salinlahi bago sila makabalik dito, sapagkat hindi ko muna paparusahan ang mga Amoreo hanggang sa maging sukdulan ang kanilang kasamaan."
v17Pagkalubog ng araw at laganap na ang dilim, biglang may lumitaw na palayok na umuusok, at maningas na sulo na dumaan sa pagitan ng mga pinatay na hayop. v18At nang araw na iyon, gumawa si Yahweh ng kasunduan nila ni Abram at ganito ang sinabi niya: "Ibibigay sa lahi mo ang lupaing ito, mula sa hanggahan ng Egipto hanggang sa Ilog Eufrates, v19kasama ang lupain ng mga Cineo, Cenizeo, Cadmoneo, v20Heteo, Perezeo at Refaita, v21gayundin ang lupain ng mga Amoreo, Cananeo, Gergeseo at Jebuseo." [cf.Jeremiah 34:18-20]
(MBB 2nd Ed.)

v5Inruar ni Yahweh ni Abram ket kinunana, "Tumangadka ket padasem a bilangen dagiti bituen. Kastanto ti kaadu dagiti kaputotam." v6Nagtalek ni Abram ken ni Yahweh ket gapu iti daytoy, naragsakan kenkuana ni Yahweh ket inawatna a kas nalinteg ni Abram.
v7Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenkuana, "Siak ni Yahweh a nangiruar kenka iti Ur idiay Caldea tapno ipatagikuak kenka daytoy a daga."
v8Ngem kinuna ni Abram, "O Apo Dios, kasano a maammoak a kukuak daytoy a daga?"
v9Insungbatna, "Yegannak iti baka, kalding, kalakian a karnero nga agtawen iti tallo ti tunggal maysa, ken saggaysa a kalapati ken pagaw." v10Indatag ni Abram dagiti animal iti Dios. Pinatayna ida sana ginudua dagiti bangkay. Inintarna ida iti dua a linia nga agbinnatog dagiti agkapisi ngem dina ginudua ti kalapati ken ti pagaw. v11Nagdisso dagiti buitre kadagiti bangkay dagiti animal ngem binugawna ida.
v12Idi lumnek ti init, immapay ken ni Abram ti nargaan a turog. Nariknana ti panagbuteng ken panagamak gapu iti nakaro a kinasipnget. v13Kinuna ni Yahweh, "Ganggannaetto dagiti kaputotam iti sabali a daga. Agbalindanto a tagabu sadiay ket 400 a tawen a maparparigatdanto. v14Ngem dusaekto ti nasion a mangtagabu kadakuada ket inton pumanawda iti dayta a daga, adunto a kinabaknang ti alaenda. v15Atiddogto ti panagbiagmo, mataykanto a sitatalna ket maitanemkanto. v16Mapalabasto ti uppat a kaputotan santo agsubli ditoy dagiti kaputotam agsipud ta sakonto la pagtalawen dagiti Amorreo inton nakaro ti kinadakesda ket masapul a madusada."
v17Idi nakalneken ti init ket nagsaknapen ti sipnget, pagammoan adda nagparang nga umas-asuk a banga ken sumsumged nga aluten a limmasat iti nagbaetan dagiti nagudua-gudua nga animal. v18Iti dayta met la a kanito, nakitulag ni Yahweh ken ni Abram. Kinunana, "Ikarik nga itedko iti kaputotam amin daytoy a daga manipud iti beddeng ti Egipto agingga iti Karayan Eufrates, v19agraman ti daga dagiti Kineo, dagiti Kenezeo, dagiti Kadmoneo, v20dagiti Heteo, dagiti Perezeo, dagiti Refaim, v21dagiti Amorreo, dagiti Cananeo, dagiti Gergeseo ken dagiti Jebuseo."
(TBNDB)


V. PAGPAPATIBAY SA KASUNDUAN O TIPAN
Genesis 17:1-16

v1Nang si Abram ay siyamnapu't siyam na taon, ang Panginoon ay nagpakita kay Abram, at sa kanya'y nagsabi, "Ako ang Diyos na Makapangyarihan sa lahat! Lumakad ka sa harapan ko, at maging walang kapintasan;
v2at ako'y makikipagtipan sa iyo at ikaw ay aking labis na pararamihin."
v3At nagpatirapa si Abram, at sinabi ng Diyos sa kanya,v4"Para sa akin, ito ang aking pakikipagtipan sa iyo: Ikaw ang magiging ama ng maraming bansa.v5Ang pangalan mo ay hindi na tatawaging Abram,a kundi Abraham ang magiging pangalan mo; sapagkat ikaw ay ginawa kong ama ng maraming bansa.
v6Ikaw ay gagawin kong mayroong napakaraming anak at magmumula sa iyo ang mga bansa; at magbubuhat sa iyo ang mga hari.
v7Aking itatatag ang aking tipan sa iyo at sa iyong binhi kahit sa iyong pagkamatay sa buong lahi nila, isang tipang walang hanggan, upang maging Diyos mo at ng iyong binhi.
v8At ibibigay ko sa iyo at sa iyong binhi pagkamatay mo ang lupaing kung saan ka ngayon ay isang dayuhan, ang buong lupain ng Canaan bilang pag-aaring walang hanggan; at ako ang magiging Diyos nila."
v9Sinabi ng Diyos kay Abraham, "At tungkol sa iyo, iingatan mo ang aking tipan, ikaw at ang iyong binhi pagkamatay mo sa buong lahi nila.
v10Ito ang aking tipan na inyong iingatan, ang tipan natin at ng iyong binhi pagkamatay mo: Ang bawat lalaki sa inyo ay tutuliin.
v11Inyong tutuliin ang balat ng inyong maselang bahagi, at ito ang magiging tanda ng aking tipan sa inyo.v12Sa inyong buong lahi, bawat lalaking may gulang na walong araw sa inyo ay tutuliin, maging ang aliping ipinanganak sa inyong bahay, o ang binili ng salapi sa sinumang taga-ibang lupa na hindi sa iyong lahi.
v13Ang aliping ipinanganak sa bahay at ang binili ng iyong salapi ay dapat tuliin; at ang aking tipan ay makikita sa iyong laman bilang tipang walang hanggan. v14Ang sinumang lalaking hindi tuli, na hindi tinuli ang balat ng maselang bahagi ay ititiwalag sa kanyang bayan; sinira niya ang aking tipan." (ABAB)


v1Idi agtawen ni Abram iti 99, nagparang ni Yahweh kenkuana. Kinunana, "Siak ti Dios a Mannakabalin-amin.a Agtulnogka kaniak ket aramidem a kanayon ti naimbag. v2Makitulagak kenka ket ikkankanto iti adu a kaputotam."
v3Idi nangngegna daytoy, nagpakleb ni Abram iti daga. Kinuna ti Dios, v4"Daytoy ti katulagak: Ikarik nga agbalinkanto a kapuonan ti adu a nasion. v5Saanen nga Abram ti naganmo no di ket Abraham agsipud ta pagbalinenka a kapuonan ti adu a nasion. v6Ikkankanto iti adu a kaputotan. Agbalinto nga ari ti sumagmamano kadakuada. Adunto unay ti kaputotam. Ket agbalindanto nga adu a nasion.
v7"Agnanayon daytoy a tulag ket tungpalekto ti karik kenka ken kadagiti sumarsaruno a kaputotam. Siakto ti Diosmo ken ti Dios dagiti kaputotam. v8Itedkonto kenka ken kadagiti kaputotam daytoy a daga a pagnanaedam ita a kas ganggannaet. Kukuanto dagiti kaputotam iti agnanayon ti entero a daga ti Canaan, ket siakto ti Diosda."
v9Kinuna ti Dios ken ni Abraham, "Masapul a tungpalem met ti nagtulaganta, sika ken dagiti sumarsaruno a kaputotam. v10Masapul nga umanamongkayo, sika ken dagiti kaputotam, a makugit ti amin a lalaki kadakayo. v11-12Manipud ita, masapul a kugitem ti ubing a lalaki nga adda walo nga aldawnan, agraman dagiti tagabu a nayanak iti balaymo ken dagiti ginatangmo kadagiti ganggannaet. Daytoy ti pakakitaan nga adda nagtulaganta. v13Masapul a makugit ti tunggal maysa ket daytoy a marka ti bagi ti mangipakita nga agnanayon ti nagtulaganta. v14Saanto a maibilang a taok ti siasinoman a lalaki a saan a nakugit agsipud ta dina tinungpal ti nagtulaganta." (TBNDB)


Ano Ang Tipan Ng Diyos Kay Abram?
1. Siya’y pararamihin…magiging ama ng maraming bansa…tatawagin ng Abraham…magmumula sa kanya ang maraming bansa…magbubuhat sa kanya ang mga hari…
2. Aking itatatag ang aking tipan sa iyo at sa iyong binhi kahit sa iyong pagkamatay sa buong lahi nila, isang tipang walang hanggan, upang maging Diyos mo at ng iyong binhi. (v.7)
3. At ibibigay ko sa iyo at sa iyong binhi pagkamatay mo ang lupaing kung saan ka ngayon ay isang dayuhan, ang buong lupain ng Canaan bilang pag-aaring walang hanggan; (v.8)
4. Si YHVH, Ang Panginoon, Ang Diyos Na Makapangyarihan Sa lahat, ang magiging Diyos nila." (v.7)
5. Dapat Ingatan Ni Abraham at ng Kanyang Lahi Ang Tipan ng Diyos. (v.8)
* Utos Tungkol Sa Pagtutuli (v.10-14)
1.) Bawat Lalaki (v.10)
2.) Tanda Ng Tipan (v.11)
3.) Buong Lahi, Bawat Lalaki na may Walong Araw Ay Tutuliin…maging alipin, o dayuhan na nakikipamayan. (v.12-13)
4.) Tipang Walang Hanggan. (v.13)
5.) Sinumang Hindi Tuli, ay ititiwalag, sumira siya sa tipan ng Diyos. (v.14)



PANGWAKAS:
1. Sa iyong palagay gaano kahalaga si Abraham para sa lahat ng tao?
2. Memory Verse: Genesis 15:6
3. Next Lesson:“Pagtatag Ng Tipan Sa Lahi Ni Abraham: Kasaysayan Ni Isaac at ni Jacob”







Word Studies

Pagpapalain – salitang Hebreo na “barak” --
1) to bless, to kneel
a) (Qal)
1) to kneel
2) to bless
b) (Niphal) to be blessed, to bless oneself
c) (Piel) to bless
d) (Pual) to be blessed, to be adored
e) (Hiphil) to cause to kneel
f) (Hithpael) to bless oneself
2) Theological Wordbook of the Old Testament: to praise, to salute, to curse
(from The Online Bible Thayer's Greek Lexicon and Brown Driver & Briggs Hebrew Lexicon, Copyright (c)1993, Woodside Bible Fellowship, Ontario, Canada. Licensed from the Institute for Creation Research.)

Sa Griego na eneulogeoo, eneulogoo: , BLESS'ED - Made happy or prosperous; extolled; pronounced happy.
, a. Happy; prosperous in worldly affairs; enjoying spiritual happiness and the favor of God; enjoying heavenly felicity.
(from Thayer's Greek Lexicon, Electronic Database. Copyright (c) 2000 by Biblesoft & Noah Webster)


Katuwiran – mula sa salitang Hebreo na “tsedaqah” --
justice, righteousness
a) righteousness (in government)
1) used of judge, ruler, king
2) used of law
3) used of the Davidic King Messiah
b) righteousness (of God's attribute)
c) righteousness (in a case or cause)
d) righteousness, truthfulness
e) righteousness (as ethically right)
f) righteousness (as vindicated), justification, salvation
1) used of God
2) prosperity (of people)
g) righteous acts
(from The Online Bible Thayer's Greek Lexicon and Brown Driver & Briggs Hebrew Lexicon, Copyright (c)1993, Woodside Bible Fellowship, Ontario, Canada. Licensed from the Institute for Creation Research.)

RIGHTEOUSNESS, n. ri'chusness.

1. Purity of heart and rectitude of life; conformity of heart and life to the divine law. Righteousness, as used in Scripture and theology, in which it is chiefly used, is nearly equivalent to holiness, comprehending holy principles and affections of heart, and conformity of life to the divine law. It includes all we call justice, honesty and virtue, with holy affections; in short, it is true religion.
2. Applied to God, the perfection or holiness of his nature; exact rectitude; faithfulness.
-Noah Webster

Katarungan – mula sa salitang Hebreo na “mishpat” --n. [L. justitia, from justus, just.]
judgment, justice, ordinance
a) judgment
1) act of deciding a case
2) a place, a court, a seat of judgment
3) a process, a procedure, a litigation (before judges)
4) a case, a cause (presented for judgment)
5) a sentence, a decision (of judgment)
6) an execution (of judgment)
7) time (of judgment)
b) justice, right, rectitude (attributes of God or man)
c) ordinance
d) decision (in law)
e) right, privilege, due (legal)
f) proper, fitting, measure, fitness, custom, manner, plan

(from The Online Bible Thayer's Greek Lexicon and Brown Driver & Briggs Hebrew Lexicon, Copyright (c)1993, Woodside Bible Fellowship, Ontario, Canada. Licensed from the Institute for Creation Research.)

Tipan
Mula Sa Salitang Hebreo na – “beriyth” or “bereeth”--
1) covenant, alliance, pledge [tipan, pakikipag-isa, kasunduan]
a) between men
1) a treaty, an alliance, a league (man to man)
2) a constitution, an ordinance (monarch to subjects)
3) an agreement, a pledge (man to man)
4) an alliance (used of friendship)
5) an alliance (used of marriage)

b) between God and man
(from The Online Bible Thayer's Greek Lexicon and Brown Driver & Briggs Hebrew Lexicon, Copyright (c)1993, Woodside Bible Fellowship, Ontario, Canada. Licensed from the Institute for Creation Research.)

COVENANT, n. [L, to come; a coming together; a meeting or agreement of minds.]
(Dictioanry Of English Language by Noah Webster)

No comments: